Sinds 1 januari 2020 is de Wet Zorg en dwang van kracht. Conform de huidige wetgeving mag een verpleegkundig specialist deze rol niet invullen. In een onderzoek is de inzet van de VS als Wzd-functionaris vanuit verschillende perspectieven geëvalueerd. Op basis van deze pilot kan de VS als ‘ter zake kundig’ worden ingeschat om de rol van Wzd-functionaris in te vullen.
Vanaf 1 januari 2020 is de Wet Zorg en dwang (Wzd) van kracht. Met het uitgangspunt ‘nee, tenzij’ beoogt deze wet onvrijwillige zorg zoveel mogelijk te voorkomen. De Wzd-functionaris vervult een belangrijke rol bij de uitvoering van deze wet. De Wzd-functionaris heeft de taak toe te zien ‘op de inzet van de minst ingrijpende vorm van onvrijwillige zorg’.
Conform de huidige wet kan de rol van Wzd-functionaris vervuld worden door een ter zake kundige arts, een gezondheidszorgpsycholoog of orthopedagoog-generalist. De verpleegkundig specialist (VS), die in veel verpleeghuizen niet meer weg te denken is en een deel van de taken van de specialist ouderengeneeskunde (SO) overneemt, mag deze rol conform de huidige wet niet invullen.
Pilot
In het kader van de beweging Radicale Vernieuwing verpleeghuiszorg hebben drie zorgorganisaties samen met beroepsvereniging V&VN VS een pilot opgezet om de inzet van VS als Wzd-functionaris te onderzoeken. De betrokken zorgorganisaties zijn Brentano, WilgaerdenLeekerweideGroep en Innoforte.
In deze pilot wordt de verpleegkundig specialist binnen drie verpleeghuizen experimenteel ingezet als Wzd-functionaris, onder mandaat van een bevoegde Wzd-functionaris.
VS is ’ter zake kundig’
Vanuit verschillende perspectieven is de inzet van de VS als Wzd-functionaris binnen de pilot geëvalueerd.
- Bekwaam: de VS voelen zich bekwaam in de rol van Wzd-functionaris, ook al is het nog zoeken naar de juiste invulling van deze nieuwe rol. Dat geldt echter ook voor andere zorgprofessionals die deze rol op zich nemen.
- Deskundig: indien nodig schakelen de VS andere expertise in. De ervaringen van SO, zorgverantwoordelijken en andere zorgprofessionals zoals Wzd-mandataris en beleidsmakers, met de VS als Wzd-functionaris, zijn positief en er is vertrouwen in de deskundigheid.
- Verpleegkundige achtergrond: de verpleegkundige achtergrond wordt als een belangrijk voordeel gezien van de inzet van de VS als Wzd-functionaris. Zo heeft de VS ruime kennis en ervaring met niet-medicamenteuze alternatieven.
- Overstijgende blik: de VS heeft een overstijgende, kritische en analytische blik die nodig is om een goed beeld te krijgen van de zorgsituaties.
Conclusie
De combinatie van een overstijgende, kritische en analytische blik, ruime kennis en ervaring met ouderenzorg, het verpleegkundig referentiekader en bewust bekwaam van de mogelijkheden en grenzen van de eigen deskundigheid, maakt dat op basis van deze pilot de VS als ‘ter zake kundig’ ingeschat kan worden om de rol van Wzd-functionaris in te kunnen invullen.
Deze conclusie is voor V&VN aanleiding om bij het kabinet en Tweede Kamer te pleiten voor een aanpassing van de wet.
Het volledige rapport is hier te lezen.
Bekijk ook het bericht op de website van de HAN en van V&VN.