Taakherschikking is in opmars. Meestal denken we dan meteen aan de verpleegkundig specialist (VS) of de physician assistant (PA). Maar taakherschikking is méér dan het in huis halen van een nieuwe collega. Taakherschikking gaat over anders organiseren van het werk en daarbij het hele team betrekken. KOH heeft zich het afgelopen decennium ontwikkeld tot Kenniscentrum Taakherschikking Eerste Lijn. Directeur Emmy Derckx: ‘De eerste stap is kennis vergaren. Hoe ziet onze zorgvraag eruit, welke competenties horen daarbij en welke heb ik al in huis?’
De zorg verandert. Verschuivingen van zorg naar de eerste lijn doen de druk op de huisarts toenemen. Voeg daarbij de arbeidsmarktproblematiek en het beeld is duidelijk. De groeiende (werk)druk brengt de kwaliteit, de toegang en de betaalbaarheid van de huisartsenzorg in gevaar. Eén van de oplossingsrichtingen is taakherschikking, het instrument dat ook de Taskforce Juiste Zorg op de Juiste Plek naar voren schuift.
Meer werkplezier
Bij taakherschikking, zegt Derckx, herverdelen we de taken in het team van de huisarts of de huisartsenpost, en wel zodanig dat de juiste zorgverlener op het juiste moment de juiste zorg verleent. Doel is een gedifferentieerd team waarin elk van de professionals zijn competenties optimaal benut. Niet alleen opleiding en functie zijn belangrijk, maar ook werkervaring, levenservaring en affiniteit.
Bij taakherschikking herverdelen we de taken in het team van de huisarts of de huisartsenpost, en wel zodanig dat de juiste zorgverlener op het juiste moment de juiste zorg verleent.
‘Als professionals doen waar ze goed in zijn’, zegt Derckx, ‘komen ze in hun kracht te staan en ervaren ze meer werkplezier.’ Er zijn verschillende vormen van taakherschikking mogelijk (zie kader bij dit artikel). De essentie is dat huisartsen en huisartsenposten hun zorgverlening anders organiseren door de taken anders te verdelen.
Optimale skill-mix
Wanneer de zorgvraag en de in het team aanwezige skills in kaart zijn gebracht, komt de vraag op tafel welke competenties of functies nog ontbreken. Dat kan een VS of een PA te zijn, maar dat hoeft niet. Ook een POH of een doktersassistent kan taken van de huisarts overnemen. Belangrijk is dat huisartsen of huisartsenposten nadenken over een optimale skill-mix in het team die past bij de zorgvraag.
Derckx: ‘Misschien heb je in jouw praktijk wel meer aan extra scholing van de doktersassistent, bijvoorbeeld voor het maken van uitstrijkjes.’ Daarbij zijn ook de ambities belangrijk. Waar willen de huisartsen en andere teamleden naartoe? Derckx: ‘Voor sommige dokters is taakherschikking een manier om zelf te kunnen focussen op de meer complexe medisch-inhoudelijke taken. Anderen zien het als een kans om zich te bekwamen in het doen van kleine ingrepen. Weer anderen zoeken naar ruimte voor extra services, zoals een avondspreekuur of de zorg voor dak- en thuislozen.’
Teamcontinuïteit
Het herschikken van taken verrijkt de zorgverlening. Het kunnen sparren met andere collega’s met een professionele blik die breder is dan alleen het medische, vormt voor huisartsen een belangrijke plus. Ook het delegeren van taken kan leiden tot werkdrukverlichting en een meer betrokken team. Patiënten vinden de verschillende zorgverleners geen bezwaar, zegt Derckx. ‘Zij willen vooral teamcontinuïteit ervaren. Door wie ze precies geholpen worden is minder belangrijk, zo lang het goed gebeurt en zo lang de huisarts weet wat de patiënt vorige week met de POH heeft besproken. Dat geeft het vertrouwen.’
Het herschikken van taken verrijkt de zorgverlening.
Sturing is essentieel
Er zijn ook aandachtspunten. De huisarts of huisartsenpost die kiest voor taakherschikking moet investeren in sturing. Derckx: ‘Iemand moet het proces bewaken, het loopt niet vanzelf. Er is iemand nodig die verantwoordelijkheid neemt, die knelpunten in kaart brengt en zorgt voor afstemming en overleg. Als je het hebt over teamcontinuïteit, moet je bijvoorbeeld wel samen afspraken maken over registratie en het invullen van de dossiers.’
Een tweede punt van aandacht is het uitdragen en uitleggen van de taakherschikking naar de samenwerkingspartners. Het is immers belangrijk dat zij begrijpen waarom zij over bepaalde onderwerpen niet de huisarts zelf maar iemand anders uit het team aan de lijn krijgen.
Bron: KOH | Tekst: Karen Voors
Informatie:
Bekijk hier de infographic van KOH over de positionering van beroepsbeoefenaren in de huisartsenzorg.
Momenteel wordt ook onderzoek gedaan naar Taakherschikking in de huisartsenzorg.