Hoe kunnen huisartsen meer tijd voor de patiënt creëren én de werkdruk verlagen? Huisartsenpraktijk Arentsen en Groeneveld uit Lemmer heeft een verpleegkundig specialist aangenomen. De VS combineert een klinische blik met een goede aansluiting met wijkverpleegkundigen en thuiszorgmedewerkers.
De Landelijke Huisartsenverening (LHV) verzamelt op de website www.meertijdvoordepatient.lhv.nl voorbeelden van huisartsen die een manier hebben gevonden om meer tijd vrij te maken voor de patiënt. De website is verdeeld in zes oplossingsrichtingen: een kleinere praktijk, inzet personeel, langer consult, efficiënte praktijkvoering, het begrenzen van de zorg en oplossingen voor een lagere werkdruk in de ANW.
Huisartsenpraktijk Arentsen en Groeneveld in Lemmer heeft ervoor gekozen om een verpleegkundig specialist in te zetten voor de ouderenzorg. De huisartsenpraktijk biedt met 1,2 fte huisartsen zorg aan een kleine drieduizend patiënten.
De oplossing: een VS in dienst
Huisarts Karin Groeneveld: ‘Wij hebben een verpleegkundig specialist in dienst. Een hbo-verpleegkundige die de opleiding Master Advanced Nursing Practice (MANP) heeft gedaan. Zij doet de ouderenzorg: ze gaat bij patiënten thuis langs, doet lichamelijk onderzoek, schrijft zelfstandig medicatie voor en organiseert multidisciplinaire overleggen. Als het nodig is, stuurt ze patiënten zelfs naar het ziekenhuis. Daarnaast doet ze andere, eenvoudige consulten in onze praktijk. Er is dan altijd een huisarts aanwezig met wie ze kan overleggen.’
Het verschil tussen een verpleegkundig specialist (VS) en een physician assistent (PA) is dat de PA niet per se een verpleegkundige achtergrond heeft. Het kan ook iemand zijn die bijvoorbeeld fysiotherapie of ergotherapie heeft gedaan.
De VS heeft haar positie wel wat moeten bevechten, ook bij de praktijkondersteuners, wijkverpleegkundigen en andere zorgverleners, maar inmiddels is iedereen gewend.
‘Een verpleegkundig specialist kijkt met een meer klinische blik en heeft al vaak aan bedden gestaan. Vanwege haar achtergrond heeft onze verpleegkundig specialist een goede aansluiting met wijkverpleegkundigen en thuiszorgmedewerkers. Zij fungeert voor hen en voor de mantelzorgers als aanspreekpunt. De verpleegkundig specialist kan de cure en de care goed combineren.’
Wat levert het op?
‘Ouderenzorg is tijdsintensieve zorg. Doordat de verpleegkundig specialist die taak uitvoert en daarnaast ook andere, eenvoudige consulten doet, houden wij meer tijd over voor patiënten met complexere klachten. Voor die consulten houden wij nu standaard 15 minuten aan. Dat schept rust.’
‘In het begin was het even wennen, want wij waren een van de eerste praktijken die hiermee begonnen. De verpleegkundig specialist heeft haar positie wel wat moeten bevechten, ook ten opzichte van praktijkondersteuners, wijkverpleegkundigen en andere zorgverleners. Maar inmiddels is iedereen al lang gewend. Ook de patiënten. De zorg van de verpleegkundig specialist is laagdrempelig.’
Ouderenzorg is tijdsintensieve zorg. Doordat de VS die taak uitvoert, houden wij meer tijd over voor patiënten met complexere klachten.
‘Patiënten kunnen overigens altijd aangeven dat ze de huisarts zelf willen zien. Dan regelen we dat. Soms vraagt de verpleegkundig specialist ons om langs een patiënt te rijden omdat die ‘de dokter graag weer eens wil zien’. En als een patiënt in de fase van de palliatieve zorg komt, voeren we de zorg samen uit.’
Zijn er uitdagingen of dingen die beter kunnen?
‘De samenwerking met andere zorgverleners en het sociaal wijkteam wordt de komende jaren steeds intensiever. Ik denk dat we daarin nog een hele slag kunnen maken. Waarom zou iedere zorgverlener een eigen zorgplan moeten maken? Onze verpleegkundig specialist heeft daarin een belangrijke rol.’
Is dit een duurzame oplossing, ook in financieel opzicht?
‘De verpleegkundig specialist is in loondienst voor drie dagen per week. Een deel van de kosten financieren we vanuit de module ouderenzorg. De meeste huisartsenpraktijken gebruiken die module voor de inzet van een praktijkondersteuner, maar een POH mag alleen geprotocolleerde zorg verlenen. Wij hebben voor een verpleegkundig specialist gekozen, omdat zij veel meer mag.’
‘Gezien de complexiteit van de ouderenzorg zou de vergoeding eigenlijk omhoog moeten. Maar zolang dat niet zo is, betalen we een deel van de kosten zelf. Daarmee kopen wij dus tijd en werkplezier. Voor een huisartsenpraktijk waar het water aan de lippen staat, kan een verpleegkundig specialist een groot verschil maken.’