De ouderenzorg kent een groot tekort aan specialisten ouderengeneeskunde en andere medische zorgprofessionals. Het is onduidelijk hoe verpleeghuisorganisaties hiermee omgaan en hoe men de medische zorg organiseert. 

Prismant heeft onderzoek gedaan naar hoe verpleeghuizen omgaan met de tekorten. Uitkomsten uit dit onderzoek kunnen helpen bij de strategische personeelsplanning en het overleg binnen en tussen zorgorganisaties ondersteunen.

In 2013 en 2018 zijn vragenlijsten uitgezet onder managers van behandeldiensten in verpleeghuizen. Hierin werd onder andere gevraagd naar de personele bezetting en vacatures en de tijdsbesteding per cliëntgroep. In 2020 is een verkorte vragenlijst aangeboden aan respondenten uit 2018, gericht op de effecten van de tekorten en hoe de behandeldiensten hiermee omgaan.

Resultaten

De bezetting van behandeldiensten in verpleeghuizen is in de periode 2013-2018 steeds diverser geworden. Het aandeel specialisten ouderengeneeskunde is afgenomen, het aandeel basisartsen is toegenomen. Er zijn meer verpleegkundig specialisten en verpleegkundigen gekomen. Alle functies kennen vacatures die veelal lang openstaan. Bij tekorten ontstaan negatieve effecten op het werk van de specialist ouderengeneeskunde en de zorgkwaliteit. Beleidsmaatregelen die behandeldiensten nemen betreffen onder andere taakherschikking en prioritering van intramurale zorg.

Taakherschikking naar VS of PA wordt het meest genoemd als maatregel om de groeiende zorgvraag op te vangen.

Beschouwing

Verpleeghuizen zetten verschillende beleidsmaatregelen in om de tekorten aan specialisten ouderengeneeskunde op te vangen. Vooral in taakherschikking naar VS, PA en verpleegkundigen lijkt nog meer mogelijk te zijn. Verder is verbetering van het leer- en werkklimaat in zorginstellingen belangrijk. Ten slotte kan regionale samenwerking op diverse gebieden (opleiding, dienstenstructuur, extramurale zorg) oplossingen bieden. Daarbij lijkt echter ook een meer fundamentele bezinning op de houdbaarheid van de verpleeghuiszorg in de toekomst noodzakelijk.

Lees het volledige artikel: ‘Ontwikkelingen in de organisatie van de medische zorg in verpleeghuizen’.

Bron: Tijdschrift voor ouderengeneeskunde, No. 3, juni 2020

Lees ook het interview met Marleen Lovink over haar promotie-onderzoek naar Taakherschikking in de ouderenzorg: ‘Taakherschikking is niet het startpunt’.