Implementatiewijzer voor PA en VS in anderhalvelijnszorg

Momenteel wordt vanuit het Platform Zorgmasters een onderzoek gedaan naar de inzet van PA’s en VS’en in anderhalvelijnszorg. In het onderzoek worden vier praktijkvoorbeelden geëvalueerd. Ook wordt een implementatiewijzer ontwikkeld die organisaties kunnen gebruiken om een businesscase te maken. 

Anderhalvelijnszorg is medisch-specialistische zorg die verschoven wordt naar de huisartsenpraktijk, eerstelijnspraktijk, de ambulance, de wijkzorg of nieuw ontstane tussenvormen zoals de anderhalvelijnskliniek. Het doel is om kwaliteit van en toegang tot zorg te behouden tegen beheersbare kosten.

In de afgelopen jaren zijn er in Nederland diverse initiatieven (proeftuinen) aangewezen. Hierin wordt anderhalvelijnszorg voornamelijk uitgevoerd door medisch specialisten in samenwerking met huisartsen. Van 2020 tot 2021 loopt een onderzoek naar de inzet van PA’s en VS’en in anderhalvelijnszorg. De resultaten zijn nog niet bekend, maar de eerste ervaringen zijn positief:

• patiënten vinden het prettig om relatief snel en laagdrempelig medische zorg dichtbij huis te ontvangen;
• bij medisch specialisten en huisartsen neemt de bekendheid met en het vertrouwen in PA’s en VS’en toe;
• beleidsmakers zien veel toekomstpotentieel voor PA’s en VS’en in anderhalvelijnszorg. Om goede businesscases te kunnen maken, hebben zij inzicht nodig in de kwaliteit, toegankelijkheid en kosten en baten van anderhalvelijnszorg.

Praktijkvoorbeelden

Het lopende onderzoek van het Platform Zorgmasters bevat vier praktijkvoorbeelden van een VS of PA in anderhalvelijnszorg:

1. PA gynaecologie op de regiopoli in Drachten
2. VS/PA geriatrie op acute ouderenzorg in de wijkkliniek in Amsterdam
3. VS/PA op soloritten binnen de RAV voor Eerste Hulp Geen Vervoer
4. VS voor dermatologie/ wondzorg binnen Allerzorg.

De vier praktijkvoorbeelden worden grondig geëvalueerd en geanalyseerd. Dit resulteert in een concrete handreiking voor de implementatie van PA’s en VS’en in anderhalvelijnszorg. Met deze handreiking kunnen organisaties zelf aan de slag gaan met de implementatie van PA’s en VS’en in anderhalvelijnstzorg, inclusief het opstellen van een businesscase.

De implementatiewijzer is bedoeld voor huisartsen, medisch specialisten, bestuurders, managers, verpleegkundig specialisten en physician assistants.

Het onderzoek

Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, lectoraat Organisatie van Zorg en Dienstverlening (dr. A. van Vught). In de afgelopen jaren heeft dit lectoraat diverse opdrachten uitgevoerd naar de inzet van PA’s en VS’en in de gezondheidszorg, waaronder in de anderhalvelijnszorg. In het huidige project wordt samengewerkt met drs. A. Kouwen, PVI Radboudumc, onderzoeksleider kostprijsonderzoeken.

Het project wordt ondersteund door een klankbordgroep. Hierin hebben zitting de leden van het Platform VS-PA, Dirk Ruwaard (hoogleraar Public Health and Health Services, betrokken bij evaluatie anderhalvelijnszorg Zuid Limburg), Riky de Vet (kennismanager RosRobuust), Lilian Vloet, lector acuut intensieve zorg (evaluatie RAV) en Bianca Buurman, hoogleraar acute ouderenzorg (evaluatie Wijkkliniek).